Wat zijn de 3 belangrijkste oorzaken van verzuim – en wat kan je doen om het te voorkomen?

9 juli 2025

Ziekteverzuim is iets waar elke organisatie mee te maken krijgt. Of het nu gaat om een medewerker die een paar dagen thuisblijft met griep, of iemand die maandenlang uitvalt door een burn-out: het heeft altijd impact. Maar wat zijn nu de grootste oorzaken van verzuim? En belangrijker nog: wat kun je als werkgever en werknemer doen om verzuim te voorkomen of beperken?

oorzaken  verzuim

1. Privéproblemen die het werk raken

We nemen ons privéleven onvermijdelijk mee naar het werk. Relatieproblemen, mantelzorg, rouw of financiële zorgen kunnen ervoor zorgen dat iemand minder goed functioneert of zich zelfs ziek moet melden. Vooral als er weinig ruimte is om hierover te praten, kunnen de spanningen snel oplopen.

Nadeel voor werknemers: stress, schuldgevoel, en soms zelfs langdurige uitval.

Nadeel voor werkgevers: onverwacht verzuim, verminderde productiviteit en hogere vervangingskosten.

 

2. Werkstress en burn-out: een groeiend probleem

Werkstress is inmiddels een van de grootste oorzaken van langdurig verzuim. Hoge werkdruk, weinig autonomie, onduidelijke verwachtingen of een onveilige werksfeer kunnen mensen mentaal uitputten. Vooral in sectoren waar de lat continu hoog ligt, zien we steeds vaker burn-outklachten.

Voor werknemers betekent dit vaak een lange herstelperiode en verlies van vertrouwen in hun werk.

Voor werkgevers lopen de kosten op, niet alleen in geld maar ook in kennisverlies en teamdynamiek.

 

3. Fysiek zwaar werk

In zware beroepen waar veel getild, gebukt of herhaald wordt – zoals in de bouw, logistiek of zorg – liggen lichamelijke klachten op de loer. Denk aan rug- en nekproblemen of blessures door overbelasting. Als hier niet tijdig iets aan gedaan wordt, is langdurige uitval bijna onvermijdelijk.

Werknemers kunnen hierdoor blijvende klachten ontwikkelen.

Werkgevers verliezen vaak ervaren krachten en moeten investeren in tijdelijke vervanging of aanpassingen.

 

Wat kun je doen als werkgever of werknemer om verzuim te voorkomen?

Als werkgever:

Stimuleer open gesprekken over mentale en fysieke gezondheid.

Bied flexibiliteit waar mogelijk: denk aan thuiswerken of aangepaste roosters.

Zorg voor preventieve maatregelen: van tilhulpmiddelen tot stresscoaching.

Organiseer regelmatig check-ins en vitaliteitsgesprekken.

Neem een Verzuimverzekering van Nationale Nederlanden. Dat scheelt veel financiële risico’s.

 

Als werknemer:

Trek op tijd aan de bel bij overbelasting of problemen thuis.

Maak gebruik van ondersteuning via HR of bedrijfsarts.

Probeer een goede balans te bewaren tussen werk en privé.

Bewaak je eigen grenzen. Als je goed voor jezelf zorgt en opkomt, heeft de werkgever daar ook belang bij.

 

Samen werken aan minder verzuim

Verzuim is niet altijd te voorkomen, maar door oog te hebben voor de mens achter de functie, kun je veel ellende voor zijn. Een gezonde werkomgeving begint bij wederzijds begrip, openheid en tijdige actie. Want hoe beter we zorgen voor elkaar, hoe sterker het team blijft draaien.