Bij het kiezen van een kansrijke studie zijn er twee zaken waar je op kunt letten.
Als je jong bent is het verstandig vooral naar het toekomstperspectief van een studie te kijken. Let dus vooral op toekomstbestendigheid van een studie en minder op de baankansen. Je moet met andere woorden minder letten op het aantal actuele vacatures en vooral rekening houden met de gevolgen van robotisering.
Hieronder wordt uitgelegd hoe je een kansrijke studie kiest.
Studies, zeker in het hoger onderwijs, leiden vaak op tot veel verschillende functies en beroepen. Veel universitaire studies leiden zelfs op tot beroepen die nu nog niet eens bestaan. Toch kun je bij veel studies een redelijke inschatting maken wat voor soort werk je gaat doen en wat het arbeidsmarktperspectief is. Maar het aantal actuele vacatures van een beroep is niet altijd een goede indicatie voor de toekomstbestendigheid van een beroep. Sterker nog, een groot deel van de banen die nu veel vacatures hebben, zullen over 10 jaar nauwelijks nog bestaan.
Kies geen studie die opleidt tot een beroep met werk dat geautomatiseerd kan worden. Het zijn vooral de banen met routinematige taken die op termijn gevaar lopen. En het gaat daarbij niet altijd om fysieke activiteiten, zoals in het vervoer of maakindustrie. Ook veel commerciële en administratieve activiteiten lopen de kans overgenomen te worden door slimme software en ‘robots’. Een voorbeeld hiervan is de blockchain techniek. Vooral bekend van digitale munten als de Bitcoin. Deze slimme softwaretoepassing kan ook gebruikt worden om vast te stellen wie eigenaar is van bijvoorbeeld een huis, website of zeecontainer. Dat kan de rol van een controleur of bemiddelaar, zoals een accountant, makelaar, expediteur of notaris overbodig maken. De verwachting is dan ook dat de vraag naar dit soort functies op termijn flink zal afnemen.
Vooral in de zorg, het onderwijs en de techniek zijn er veel toekomstbestendige banen. Voor veel banen in deze sectoren geldt dat je moet kunnen samenwerken en is creativiteit en probleemoplossend vermogen belangrijk. Werkzaamheden die moeilijk te automatiseren zijn. Via de beroepenzoeker kan je voor elk beroep zien hoe groot de kans op robotisering is. Hoe hoger het percentage, hoe groter de kans dat robots en slimme software de werkzaamheden die bij dit beroep horen, kunnen overnemen.
In Nederland bestaan er meer dan 3000 duizend hobo- en wo-studies, verdeeld over 10 studierichtingen. Bij sommige studierichtingen is het arbeidsperspectief over het algemeen goed tot zeer goed te noemen. Zoals bij Exact & Informatica, Gezondheid en Techniek. Dit zijn de kansrijke studierichtingen. Er zijn ook studierichtingen met veel studies die een minder rooskleurig arbeidsmarktperspectief laten zien. Zoals bij Taal & Communicatie, Recht & Bestuur en Economie & Bedrijf. Niet alle studies binnen deze studierichtingen scoren matig tot slecht. Er zijn binnen deze richtingen ook studies te vinden die een redelijk tot goed arbeidsmarktperspectief hebben. Ook zijn er studies waarbij je competenties leert die ook in andere beroepen en branches veelgevraagd zijn waardoor je relatief eenvoudig werk zal vinden. En soms scoort een studie op academisch niveau goed en op hbo-niveau slecht. Bijvoorbeeld de studie Nederlands recht op wo-niveau scoort bijvoorbeeld goed, terwijl de studie hbo-rechten qua arbeidsmarktperspectief slecht scoort. Andersom komt ook wel eens voor. Een studie op hbo-niveau scoort dan beter dan dezelfde soort studie op wo-niveau. Je kunt hier bij het kiezen van een studie dus rekening mee houden.
Op de website van Studiekeuze123 staan alle studierichtingen. Per studierichting kun je op hbo- en wo-niveau studies selecteren. Bij elke studie kun je onderaan informatie vinden over de toekomstige arbeidsmarktpositie. Je kunt dan zien wat de prognose is voor het vinden van een baan na het afronden van je studie, of dit werk conjunctuurgevoelig is en hoe groot de uitwijkmogelijkheden naar andere sectoren en beroepen zijn. Ga hiervoor naar studiekeuze123.nl/opleidingen. Kies de studierichting waarbinnen je een studie wilt zoeken en selecteer vervolgens de studie waarover je meer informatie wilt vinden. De getoonde informatie over het arbeidsmarktperspectief is objectief en verkregen door het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA).
Het volgen van een studie waarmee je werk kunt vinden waar nu veel vraag naar is, is geen garantie voor succes. Nog niet heel lang geleden konden zelfs mensen die afgestudeerd waren aan een technische universiteit niet snel een baan vinden. Iets dat nu bijna ondenkbaar is. Dus als je nu enkel en alleen informatica gaat studeren omdat er veel vraag is naar programmeurs, is dat de verkeerde motivatie. Allereerst zal je niet gelukkig worden als het werk niet bij je persoonlijkheid past en ten tweede kan je niet altijd voorspellen of er over vier tot vijf jaar bijvoorbeeld nog veel vraag is naar dit type werk. Wellicht is er tegen die tijd veel meer concurrentie op de arbeidsmarkt. Omdat bijvoorbeeld veel mensen om dezelfde reden voor een ICT-opleiding hebben gekozen of door externe ontwikkelingen (technisch, economisch, demografisch).
Dus laat je niet alleen leiden door de kans op een baan na je opleiding. Probeer allereerst een opleiding te kiezen die je echt aanspreekt, waarvan je denkt dat deze goed bij je past. Probeer daarnaast rekening te houden met de kans op werk van een bepaalde studie. Overweeg je bijvoorbeeld een opleiding psychologie op hbo-niveau, een opleiding met een slecht arbeidsperspectief (weinig kans op werk), kies dan een andere studie waarbij je later ook mensen onderzoekt en helpt. Bijvoorbeeld bij een studie als hbo-verpleegkunde. Op deze wijze kan je toch de studie vinden die bij je past en vergroot je tevens je kans op werk dat toekomstbestendig is.
Met behulp van de studiekeuzetest kan je zien welke studierichtingen bij jouw interesses en persoonlijkheid passen.
