RIASOC-theorie

Theorie beroepskeuze

Als mensen een beroep kiezen dat zo goed mogelijk aansluit bij hun persoonlijkheid zullen zij over het algemeen succesvoller en tevredener zijn. Dit is het uitgangspunt van de meeste beroepskeuzetests.  

Veel van deze beroepskeuzetests, ook onze gratis beroepskeuzetest, zijn gebaseerd op het RIASOC-model van Dr John Holland. RIASOC is een acroniem (letterwoord) van de eerste letter van de volgende zes persoonlijkheidskenmerken: Realistisch, Intellectueel, Artistiek, Sociaal, Ondernemend en Conventioneel. Volgens Holland kan je iedereen en ook ieder beroep indelen volgens het RIASOC-model. Ben je iemand die hoog scoort op kenmerk sociaal, zoek dan een beroep in bijvoorbeeld de zorg of het onderwijs. De meeste mensen hebben echter een voorkeur voor twee of drie kenmerken. Ook voor de meeste beroepen geldt dat deze worden gekenmerkt door een hoge scoren op twee of drie kenmerken.

RIASOC

De zes persoonlijkheidskenmerken van het RIASOC-model

REALISTISCH

Realistische mensen werken graag met hun handen en vinden het leuk om apparaten of voertuigen te bedienen. Bij veel realistische beroepen ben je vaak buiten, werk je soms met dieren en kan je vies worden. Een realistisch beroep is het tegenovergesteld van een kantoorbaan waar je de hele dag binnen zit. Typische hobby's van realistische mensen zijn tuinieren, het hebben van huisdieren, sleutelen aan auto’s of andere voertuigen, buitensporten zoals mountainbiken en hardlopen. Sectoren waar je veel realistische beroepen zult tegenkomen zijn bijvoorbeeld de landbouw, bouwwereld, maakindustrie, distributie- en transportsector en de zee- en luchtvaart. Trefwoorden: fysiek, buiten, handen, onderweg, machines en apparaten, dieren.

INTELLECTUEEL

Intellectuele mensen zijn onderzoekend, analytisch en leren graag. Bij intellectuele beroepen is het van belang dat je dingen goed bestudeert. Bij veel intellectuele beroepen ben je ergens expert in en probeer je problemen op te lossen door onderzoek en analyse.  Typische hobby's van intellectuele mensen zijn denksporten zoals sudoku en schaken, een andere taal leren of een extra studie volgen als hobby. Intellectuele beroepen zal je bijvoorbeeld veel tegenkomen in het wetenschappelijk onderwijs, ICT, gezondheidszorg en bij innovatieve bedrijven. Trefwoorden: analytisch, onderzoekend, kennis opdoen, blijvend leren, specialistisch.

ARTISTIEK

Artistieke mensen zijn van nature creatief en origineel. Artistieke beroepen hebben vaak te maken met vormgeving en expressie. Bij artistieke of creatieve beroepen is het nodig om zaken op een nieuwe, andere manier te bekijken. Dit kan via beeld en taal maar ook door middel van ideeën. Typisch artistieke hobby’s zijn schilderen, fotograferen, schrijven, koken, knutselen, design, musea bezoeken. Je zult relatief veel artistieke beroepen tegenkomen in de reclame, de muziekwereld, het theater, de kunstsector en bij bedrijven op het gebied van vormgeving en design. Trefwoorden: artistiek, origineel, creatief, vormgeving, expressie.

SOCIAAL

Mensen met een hoge score op het kenmerk sociaal helpen graag andere mensen of vinden het leuk om andere mensen iets bij te brengen. Bij veel sociale beroepen werk je veel of intensief met andere mensen samen of leer je hen dingen. Mensen die hoog scoren op het kenmerk sociaal zullen over het algemeen een voorkeur hebben voor hobby's zoals teamsporten, vrijwilligerswerk en met vrienden uit eten gaan. Relatief veel sociale beroepen kom je tegen bij de overheid, in het onderwijs, de gezondheidszorg, het welzijnswerk en dienstverlening. Trefwoorden: contactueel, hulpvaardig, servicegericht, sociaal, begripvol, empatisch, doceren.

ONDERNEMEND

Ondernemende mensen zijn initiatiefrijk, durven risico te nemen en nemen van nature de leiding. Bij ondernemende beroepen dien je vaak veel beslissingen te nemen, mensen aan te sturen en te overtuigen en ben je vaak eindverantwoordelijk. Ondernemende mensen zullen een voorkeur hebben voor hobby’s als beleggen, trainen en coachen bij een sportvereniging, politieke nevenfuncties en ander bestuurswerk. Ondernemende beroepen zal je vooral tegenkomen in het management of de directie, de marketing, de handel, bestuur en politiek. Trefwoorden: overtuigen, eindverantwoordelijkheid, mensen aansturen, financiële risico’s nemen.

CONVENTIONEEL

Conventionele mensen zijn vaak perfectionistisch, werken het liefst gestructureerd en volgens gemaakte afspraken. Bij conventionele beroepen is het vaak van belang dat de werkzaamheden volgens bepaalde regels worden uitgevoerd. Daarnaast is het werk soms routine- of procesmatig. Conventionele mensen zullen een voorkeur hebben voor hobby's waarbij je bijvoorbeeld dingen en objecten kunt verzamelen of een familiestamboom kan uitzoeken. Conventionele beroepen kom je bijvoorbeeld veel tegen in de bancaire wereld, het notariaat, bij bedrijven die zich bezighouden met het beheer en onderhoud van vastgoed, administratieve bedrijven, de financiële sector, de overheid en in brancheorganisaties. Trefwoorden: organiseren, administratief, betrouwbaar, accuraat, juridisch, regelend, procesmatig, procedureel.

RIASOC test

RIASOC-codering van een persoon

Je kan jezelf bekijken door een RIASOC-bril. Wat heeft doorgaans je voorkeur, wat zijn je hobby’s, wat voor soort werk spreekt je aan, wat gaat je makkelijk af en waar heb je plezier in? Antwoorden op deze vragen zeggen iets over jouw scores op de zes persoonlijkheidskenmerken uit dit model voor beroepskeuze. Vind je het bijvoorbeeld leuk om andere mensen (op school, in de buurt, op de sportclub, familie) te helpen? Dan scoor je wellicht hoog op SOCIAAL. Ben je iemand die van mooie dingen houdt, graag knutselt, fotografeert of tekent? Dan ben je zeer waarschijnlijk te typeren als ARTISTIEK. In je werk zal je merken dat bepaalde activiteiten je voorkeur hebben en sommige dingen je minder aanspreken. Ben je bijvoorbeeld netjes, kom je altijd op tijd en hecht je veel waarde aan duidelijke afspraken en hou je jezelf en anderen hieraan? Dan scoor je waarschijnlijk hoog op CONVENTIONEEL. Ben jij diegene die in een overleg of vergadering de neiging heeft dingen naar zich toe trekken en het woord te voeren? Wellicht scoor je dan hoog op ONDERNEMEND.

Welke RIASOC-kenmerken passen bij mij?

De meeste mensen hebben een voorkeur voor meer dan een kenmerk. Ze houden bijvoorbeeld erg van dingen uitzoeken, puzzelen en leren. Waardoor ze hoog scoren op INTELLECTUEEL. Tegelijkertijd zijn ze graag buiten en werken ze graag met hun handen. Wat leidt tot een hoge score op REALISTISCH. Voor deze mensen geldt dat beroepen die hoog scoren op deze twee kenmerken hen waarschijnlijk het meest zullen aanspreken. Dit geldt ook voor jezelf. Hoogstwaarschijnlijk past meer dan een van de zes kenmerken uit het RIASOC-model goed bij jou. Wil je weten welke dit zijn? Doe dan de beroepskeuzetest en ontdek jouw RIASOC-code.

BEROEPSKEUZETEST

 

RIASOC-codering van een beroep

Met het RIASOC-model van Holland kun je ook elk beroep typeren. Een huisarts is bijvoorbeeld heel onderzoekend (hoge score op INTELLECTUEEL) en mensgericht (hoge score op SOCIAAL). De huisarts wil iemand graag helpen, beter maken of geruststellen. Dat de huisarts met apparatuur werkt, heel praktisch bezig is, maakt dat hij of zij ook een klein beetje te typeren is als REALISTISCH. Maar dit persoonlijkheidskenmerk is minder karakteristiek voor het beroep huisarts dan SOCIAAL en INTELLECTUEEL. Op deze wijze kan je dus alle beroepen indelen. Met de beroepenzoeker kun je alle beroepen selecteren en vinden op basis van de twee kenmerken waarop een beroep het hoogst scoort. Voor sommige beroepen geldt dat zij hoog scoren op drie in plaats van twee kenmerken. Dit derde kenmerk wordt, indien van toepassing, bij het betreffende beroep vermeld.

BEROEPENZOEKER

 

Beroepskeuzeprofielen

Beroepen zijn te typeren door twee persoonlijkheidskenmerken. Als je elk persoonlijkheidskenmerk uit de RIASOC-theorie met een ander persoonlijkheidskenmerk combineert, zijn er in totaal 15 beroepskeuzeprofielen mogelijk. Bij de combinatie van ARTISTIEK en REALISTISCH past bijvoorbeeld het beroep fotograaf. Een beroep als meubelmaker of goudsmid vallen ook onder dit beroepskeuzeprofiel. Benieuwd naar de andere beroepskeuzeprofielen? Met beroepen als hovenier, huisarts, mediator of rechercheur? Kijk dan voor het complete overzicht op alle beroepskeuzeprofielen

BEROEPSKEUZEPROFIELEN